Blauboer/Berlips

⚖️💡 Het Blauboer/Berlips-arrest: Begrenzing van goederenrechtelijke werking

Achtergrond

Het Blauboer/Berlips-arrest is een bekende uitspraak van de Hoge Raad in Nederland daterend uit 1905, waarin de grenzen tussen het goederenrecht en verbintenissenrecht werden verkend. Het arrest kwam voort uit een conflict waarbij de koper van een stuk grond (Berlips) te maken kreeg met een verplichting die de verkoper (Blauboer) eerder aan een derde had toegezegd, maar niet had vastgelegd in een zakelijke verplichting.

Juridische Kwestie

De centrale vraag in deze zaak was of persoonlijke rechten en verplichtingen (verbintenissenrecht) automatisch overgaan op de nieuwe eigenaar van een goed (goederenrecht).

Feiten van het Geval

• Blauboer had een stuk grond verkocht aan Berlips.
• Voordat Blauboer de grond verkocht, had hij aan een derde partij toegezegd dat er een bepaalde ontsluitingsweg zou komen.
• Deze toezegging was echter vastgelegd als een persoonlijke verplichting en niet als een zakelijk recht op de grond.

Rechtsregel/Essentie van het Arrest

De Hoge Raad oordeelde dat persoonlijke rechten en verplichtingen, tenzij er sprake is van een kettingbeding of een andere specifieke goederenrechtelijke regeling, niet automatisch overgaan op een derde (zoals een nieuwe eigenaar van het stuk grond). Dit betekent dat een persoonlijke verplichting van de verkoper niet zomaar een last wordt op het goed dat de nieuwe eigenaar treft. Goederenrechtelijke verplichtingen moeten expliciet zijn en bij de overdracht van het goed tot uitdrukking komen in de notariële akte, anders hebben deze geen bindende werking op derden.

Toetsinformatie voor Tentamen

• Casus: Ken de feiten van het geval en de juridische posities van de partijen.
• Rechtsvraag: Begrijp de vraag rond de overdracht van persoonlijke verplichtingen naar zakelijke verplichtingen.
• Rechtsregel: Wees bekend met de scheiding tussen verbintenissenrecht en goederenrecht, zoals bevestigd in Blauboer/Berlips.
• Implicaties: Zie in hoe dit arrest de beperking van de overdracht van rechten en plichten benadrukt zonder expliciete juridische binding.
• Praktijk: Inzicht hoe dit arrest invloedrijk is in de koop-verkoop van onroerend goed en de noodzaak van expliciete overeenkomsten voor het creëren van zakelijke rechten op vastgoed.

Begrip van deze juridische principes is essentieel bij het beantwoorden van vragen over de goederenrechtelijke bindingen bij vastgoedtransacties.