Haviltex-arrest 📜⚖️ (ECLI:NL:HR:1981:AG4158)

📅: 13 maart 1981
🧑‍⚖️: Hoge Raad
📚: Art. 6:248 BW (Aanvullende werking redelijkheid en billijkheid)
⚖️: “Bij de uitleg van een contract zijn de bedoelingen van partijen doorslaggevend, niet alleen de puur taalkundige uitleg.”

Inleiding

Dit arrest draait om de uitleg van een contract en de vraag welke betekenis moet worden gegeven aan de bewoordingen van dat contract. De centrale juridische vraag is hoe de bedoelingen van partijen moeten worden meegenomen bij de interpretatie van contractuele afspraken.

Feiten van de zaak

In het Haviltex-arrest stonden Haviltex en Ermes als partijen tegenover elkaar. Tussen hen was een geschil ontstaan over de betekenis van een bepaling in hun contract omtrent de levering van een stofweefmachine. De precieze taal van de overeenkomst was voor meerdere uitleg vatbaar, wat tot een conflict leidde over de interpretatie van de verplichtingen van partijen.

Rechtsvraag

De juridische vraag die de rechter moest beantwoorden was: Op welke manier dienen contractuele bepalingen te worden uitgelegd als de tekst op zichzelf niet eenduidig is? De relevante rechtsregel hierbij is te vinden in art. 6:248 BW, dat gaat over de aanvullende werking van redelijkheid en billijkheid.

Rechtsregel / Criteria

De kernboodschap van het Haviltex-arrest is dat de interpretatie van een contract niet alleen moet afhangen van de zuivere taalkundige betekenis, maar ook van de bedoelingen en verwachtingen van de partijen. De relevante criteria zijn:
– De uitleg moet afhangen van wat redelijk en billijk is.
– De context en de verstandhouding van partijen ten tijde van het sluiten van de overeenkomst spelen een rol.
– Er moet worden gekeken naar wat partijen uit elkaars verklaringen en gedragingen mochten afleiden.

Uitspraak van de rechter

De Hoge Raad gaf Haviltex gelijk en bepaalde dat de bewoordingen van een overeenkomst dienen te worden uitgelegd naar de betekenis die de partijen in de gegeven omstandigheden aan die bewoordingen konden toekennen. Dit houdt in dat de taalkundige betekenis niet altijd doorslaggevend is.

Belangrijk voor tentamens

Wat studenten moeten onthouden is dat de Haviltex-norm betekent dat bij de uitleg van overeenkomsten niet alleen naar de tekst, maar vooral naar de bedoelingen van partijen moet worden gekeken. Hierbij speelt de context een grote rol.

Samenvatting

“Als je dit arrest onthoudt, onthoud dan vooral dat de uitleg van een contract afhangt van de bedoeling en verwachtingen van de partijen, en niet enkel van de letterlijke tekst.”

DALL-E Prompt

“Create an image of two people examining a complex contract, with thought bubbles showing their individual understandings and intentions, set in a courtroom atmosphere.”

Succes met je tentamen! Makkelijk en snel arresten studeren? Probeer LexCards – jouw tutor voor arresten.