Landbouwvliegers Arrest 🚁🌾 (ECLI:NL:HR:1986:AC9349)

📅: 21 februari 1986
🧑‍⚖️: Hoge Raad
📚: Artikel 6:162 BW (Onrechtmatige daad), Grondrechten (grondwetsherziening)
⚖️: “Het Landbouwvliegers arrest stelt het belang van grondrechten boven beperkingen door formele wetten.”

Inleiding

In het Landbouwvliegers arrest stond de vraag centraal of een ministeriële regeling die beperkingen oplegde aan het gebruik van landbouwbestrijdingsmiddelen in de luchtvaart verenigbaar was met de Grondwet en of deze regeling in strijd was met artikel 6:162 BW (onrechtmatige daad). Het arrest raakt de balans tussen grondrechten en formele wetgeving.

Feiten van de zaak

Een groep landbouwvliegers, bedrijven die gewasbeschermingsmiddelen vanuit de lucht toepassen, kwam in opstand tegen een ministeriële regeling die hun activiteiten sterk beperkte. De regeling werd ingevoerd vanuit milieubeschermende overwegingen maar had aanzienlijke economische consequenties voor de betrokken partijen. De vraag was of deze beperkingen geldig waren gezien de grondwettelijke rechten die in het geding waren.

Rechtsvraag

De centrale juridische vraag was of de ministeriële regeling, die het gebruik van landbouwbestrijdingsmiddelen vanuit de lucht beperkte, in strijd was met de Grondwet en een onrechtmatige daad opleverde volgens artikel 6:162 BW. Ook werd de vraag gesteld of grondrechten zonder specifieke wet kunnen worden beperkt.

Rechtsregel / Criteria

De kernboodschap van het Landbouwvliegers arrest is dat beperkingen op grondrechten alleen kunnen worden gesteld door de wetgever in formele zin, en niet door lagere regelgevers zoals ministers. Belangrijke criteria zijn dat:

• Grondrechten enkel kunnen worden beperkt door wetten in formele zin.
• Ministeriële regelingen mogen niet in strijd zijn met grondrechten tenzij ze door een formele wet zijn ondersteund.

Uitspraak van de rechter

De Hoge Raad oordeelde dat de ministeriële regeling een onrechtmatige daad opleverde omdat deze in strijd was met de grondrechten beschermd door de Grondwet. De landbouwvliegers kregen gelijk, omdat de beperkingen niet op de juiste wijze waren ingesteld.

Belangrijk voor tentamens

Studenten moeten onthouden dat het arrest benadrukt dat ministeriële regelingen geen grondrechten mogen beperken zonder formele wettelijke basis. Het arrest versterkt de positie van grondrechten ten opzichte van overheidsregelingen.

Samenvatting

“Als je dit arrest onthoudt, onthoud dan vooral dat beperkingen op grondrechten enkel door een formele wetgever kunnen worden opgelegd.”

Dall-e Prompt

“A vivid aerial scene depicting crop-dusting airplanes flying over a lush, green landscape, with a legal scale symbol overlaid, illustrating the balance between agricultural innovation and the law.”

Succes met je tentamen! Makkelijk en snel arresten studeren? Probeer LexCards – jouw tutor voor arresten.